Jak obniżyć koszty egzekucji komorniczej ?

Jak obniżyć koszty komornicze – skarga na czynności komornika – jakich argumentów użyć ?

Znalezienie chętnego do nabycia nieruchomości, w której w dziale III księgi wieczystej znajduje się informacja o wszczętej egzekucji komorniczej nie jest rzeczą prostą. Dlatego należy dążyć do tego, aby taki wpis z księgi wieczystej został wykreślony.

Zazwyczaj właściciel, który zdobędzie środki na spłatę długu, udaje się do komornika i bezpośrednio do niego wpłaca całą należność.

Tymczasem lepszym rozwiązaniem jest dokonanie wpłaty wprost na rachunek wierzyciela. Dzięki temu wysokość kosztów egzekucyjnych, które przysługują komornikowi będzie mniejsza i wyniesie 5% wartości kwoty przekazanej wierzycielowi przez dłużnika.

Dość często komornicy żądają zapłaty 15% wyegzekwowanych środków, mimo, że wpłata nastąpiła do rąk wierzyciela. Wiele osób nie zdając sobie sprawy, że jest to postępowanie błędne, wpłaca komornikowi koszty w wyliczonej przez niego wysokości.

Komornicy w swoich postanowieniach powołują się na dwa orzeczenia: Sądu Okręgowego w Warszawie w sprawie Sygn. akt V Cz 1388/13 oraz Sądu Okręgowego dla Warszawy Pragi-Północ w sprawie Sygn. akt II Co 491/14, wskazujące, iż świadczenie uiszczone przez dłużnika bezpośrednio do rąk wierzyciela w toku postępowania egzekucyjnego należy traktować jako świadczenie wyegzekwowane i pobierać od niego opłatę w wysokości 15%, niezależnie od tego, czy wskutek takiej wpłaty wierzyciel złożył wniosek o umorzenie postępowania czy też nie.

Jeżeli Komornik naliczy maksymalną opłatę, należy w terminie 7 dni od daty doręczenia postanowienia o wysokości kosztów wnieść skargę na czynności komornika.

Pomocne argumenty znajdziesz w orzeczeniach:

Sądu Okręgowego w Bydgoszczy II Cz 369/15 orzeczenie z dnia 28 maja 2015 roku: „ jeżeli dłużnik spełni egzekwowane świadczenie bezpośrednio do rąk wierzyciela, to świadczenie to nie może być traktowane, jako świadczenie wyegzekwowane przez komornika, ale uzasadnia jednak naliczenie przez komornika opłaty stosunkowej obciążającej dłużnika, tylko wysokości niższej (5% z ust.2 art.49), a nie wyższej (15% z ust.1 art.49 w/w ustawy). Co ważne, z punktu widzenia art.49 ust.2 bez znaczenia pozostaje okoliczność, z jakiej przyczyny wierzyciel dokonał cofnięcia wniosku egzekucyjnego i domagał się umorzenia postępowania, bo przepis nie wymaga od wierzyciela wyjaśnienia motywów swojego działania.

Sądu Okręgowego w Słupsku, Sygn. akt IV Cz 392/15 z 16 lipca 2015 r: „Trzeba również zwrócić uwagę na cel dokonanej nowelizacji art. 49 ustawy. Jak wskazano w uzasadnieniu projektu ustawy, zamiarem ustawodawcy było premiowanie dłużnika obniżeniem opłaty do 5% w razie zaspokojenia wierzyciela w toku egzekucji, która to okoliczność jest najczęstszą przyczyną cofnięcia wniosku egzekucyjnego. Stanowi to dodatkowy argument za tym, że kwota wpłacona przez dłużnika bezpośrednio wierzycielowi, w przypadku umorzenia postępowania, jest kwotą pozostałą do wyegzekwowania.”

Sądu Okręgowego w Gdańsku Sygn. akt XVI Cz 1105/13 z 2013-11-19 „W ocenie Sądu Okręgowego przez wyegzekwowane świadczenie, o którym mowa w art. 49 ust. 1 ukse, należy rozumieć wyłącznie świadczenie wyegzekwowane przez komornika, a contrario wyegzekwowanym świadczeniem nie jest świadczenie spełnione do rąk wierzyciela. W takim przypadku dalsze prowadzenie egzekucji jest bezprzedmiotowe a zaspokojony wierzyciel winien złożyć wniosek o umorzenie postępowania egzekucyjnego na podstawie art. 825 pkt 1 kpc. Podstawą ustalenia przez komornika opłaty stosunkowej będzie w takiej sytuacji jest art. 49 ust. 2 ukse.”

Sądu Okręgowego w Bydgoszczy Sygn. II Cz 278/14 z 2014-05-29: „Stanowisko, iż wysokość opłaty powinna być uzależniona od efektywności działań podjętych przez komornika konsekwentnie prezentuje zarówno Sąd Najwyższy, jak i Trybunał konstytucyjny (porównaj uzasadnienia uchwał z dnia 14 lipca 1998 r., III CZP 28/98, OSNC 1998, nr 12, poz. 202, z dnia 26 września 2000 r., III CZP 26/00, OSNC 2001, nr 4, poz. 54, z dnia 16 grudnia 2005 r., III CZP 115/05, OSNC 2006, nr 12, poz. 196, z dnia 16 października 2008 r., III CZP 90/08, OSNC 2009, nr 9, poz. 123, z dnia 12 lutego 2009 r., III CZP 142/08, OSNC 2009, nr 12, poz. 163; uzasadnienia postanowień z dnia 6 listopada 2003 r., III CZP 57/03, nie publ. i z dnia 14 lipca 2005 r., III CZP 42/05, „Biuletyn SN” 2005, nr 10, s. 14 oraz wyroki Trybunału Konstytucyjnego z dnia 17 maja 2005 r., P 6/04 (OTK-A Zb.Urz. 2005, nr 5, poz. 50) i z dnia 8 maja 2006 r., P 18/05 (OTK-A Zb.Urz. 2006, nr 5, poz. 63). W uchwale z dnia 12 lutego 2009 r., III CZP 142/08, Sąd Najwyższy podkreślił, że spełnienie świadczenia przez dłużnika bezpośrednio wierzycielowi w toku wszczętego wcześniej postępowaniaegzekucyjnego oznacza, iż to nie działanie komornika doprowadziło do zaspokojenia wierzyciela, ponieważ stan taki został osiągnięty na skutek pozaegzekucyjnej czynności samego dłużnika. Stan zawisłości postępowania egzekucyjnego nie pozbawia bowiem dłużnika możliwości dokonywania czynności wywołujących skutki materialnoprawne, mających wpływ na bieg tego postępowania w wyniku wniosków wierzyciela. W przedmiotowej sprawie komornik nie wyegzekwował na rzecz wierzyciela żadnej kwoty. Wobec tego opłaty od kwoty wpłaconej bezpośrednio wierzycielowi powinna wynosić 5%.”

Sądu Okręgowego w Gliwicach Sygn. akt III Cz 238/14 z 2014-05-06 „Na wniosek wierzyciela komornik zobowiązany jest postępowanie egzekucyjne umorzyć bez dociekania przyczyn złożenia wniosku o umorzenie egzekucji. Przyczyną taką może być uzyskanie przez wierzyciela świadczenia bezpośrednio od dłużnika. W rozumieniu art. 49 ust. 2 ustawy wartość świadczenia pozostałego do wyegzekwowania, od której komornik powinien pobrać pięcioprocentową opłatę stosunkową to wartość świadczenia podlegającego wyegzekwowaniu, gdyby do umorzenia postępowania egzekucyjnego nie doszło.”

W orzecznictwie Sądu Najwyższego po nowelizacji art. 49 ustawy o k.s.e dokonanej ustawą z dnia 24 maja 2007 roku o zmianie ustawy o komornikach sądowych i egzekucji wyraźnie zarysowane jest stanowisko, że spełnienie świadczenia przez dłużnika bezpośrednio wierzycielowi w toku wszczętego wcześniej postępowania egzekucyjnego oznacza, że to nie działania komornika doprowadziły do zaspokojenia wierzyciela, ale nastąpiło to na skutek pozaegzekucyjnych czynności dłużnika ( zob. uchwałę SN z 12.02.2009 roku III CZP 142/08 ).

Również Trybunał Konstytucyjny w wyrokach z dnia 17.05.2005 roku (P 6/04) i 18.05.2006 roku (P 18/05 ) podkreślał, że wysokość opłaty powinna być powiązana z efektywnością działań organu egzekucyjnego, a dłużnik nawet po wszczęciu egzekucji nie jest pozbawiony możliwości dobrowolnego spełnienia świadczenia.

Podtrzymując tę linię orzeczniczą Sąd Najwyższy w uchwale z dnia 29.10.2009 roku III CZP 82/09 (OSNIC 2010/5/67) wskazał, że w przypadku umorzenia postępowania egzekucyjnego na wniosek wierzyciela po zawiadomieniu dłużnika o wszczęciu egzekucji , od świadczenia spełnionego przez dłużnika bezpośrednio wierzycielowi komornik pobiera opłatę określoną w art. 49 ust. 2 zdanie pierwsze ustawy z dnia 29.08.1997 roku o komornikach sądowych i egzekucji, a zatem w wysokości 5% kwoty przekazanej przez dłużnika wierzycielowi.

Powyższe stanowisko zostało także zaaprobowane w wypowiedziach doktryny prawniczej. Między innymi Jarosław Świeczkowski w Komentarzu do art. 49 ustawy k.s.e wskazał, że przez „wyegzekwowane świadczenie”, o którym mowa w art. 49 ust. 1 u.k.s.e., należy rozumieć wyłącznie świadczenie wyegzekwowane przez komornika. Wyegzekwowanym świadczeniem nie jest świadczenie spełnione do rąk wierzyciela. W takim przypadku dalsze prowadzenie egzekucji jest bezprzedmiotowe i zaspokojony wierzyciel winien złożyć wniosek o umorzenie postępowania egzekucyjnego na podstawie art. 825 pkt 1 k.p.c. Podstawą ustalenia przez komornika opłaty stosunkowej będzie w takiej sytuacji art. 49 ust. 2 u.k.s.e.

Ustawodawca przyjął założenie, że wysokość opłaty egzekucyjnej (wynagrodzenia komornika ) jest uzależniona od podejmowanych przez niego działań i w ostateczności skuteczności egzekucji, to należy odróżnić sytuacje gdy świadczenie ściąga komornik oraz gdy dłużnik – po wszczęciu egzekucji – spełnia je bezpośrednio do rąk wierzyciela. W tym drugim przypadku komornikowi należna jest opłata w mniejszej wysokości niż od wyegzekwowanego przez niego świadczenia (art. 49 ust.1 u. k.s.e ), a mianowicie 5% wartości kwoty przekazanej wierzycielowi przez dłużnika.

Fragment pochodzi ze szkolenia przygotowanego dla M Kwadrat^® przez adw. Joannę Buła.